Rajd na obóz Cabanatuan

(…) Nad ranem 10 kwietnia 1942 roku japońscy żołnierze ustawili w kolumny i popędzili na północ tysiące amerykańskich i filipińskich jeńców wojennych przebywających na południowo-wschodnim końcu półwyspu Bataan niedaleko miasta Mariveles. Inne grupy wyruszyły z Bagac na zachodnich krańcach centralnego Bataanu. Tak rozpoczął się ciąg dramatycznych wydarzeń, które nazwano później „marszem śmierci” – największa w całej historii armii Stanów Zjednoczonych zbrodnia wojenna dokonana na amerykańskich żołnierzach. Poprzedniego ranka gen. dywizji Edward P. King jr, głównodowodzący wojskami na półwyspie, poddał 11,8 tys. Amerykanów, 66 tys. Filipińczyków i tysiąc Filipińczyków chińskiego pochodzenia gen. porucznikowi Masaharu Hommie, dowódcy japońskiej Czternastej Armii. Ludzie ci od czterech miesięcy bezustannie walczyli, a od dwóch otrzymywali co najwyżej połowę dziennych racji żywnościowych. Byli skrajnie wyczerpani, niedożywieni, nękani beri-beri, malarią i czerwonką. Nigdy nie szkolono ich, jak mają zachowywać się w niewoli; naiwnie wierzyli, że będą traktowani zgodnie z konwencją genewską. Nie mieli pojęcia, czego się spodziewać, dlatego gdy nagle zapadła decyzja o kapitulacji, nie poczynili żadnych przygotowań, które mogłyby pomóc znieść czekający ich koszmar.

Japończycy, choć w czasie negocjacji składali zapewnienia o humanitarnym traktowaniu jeńców (jak powiedział Amerykanom jeden z japońskich oficerów: „Nie jesteśmy barbarzyńcami”), nie byli przygotowani na przyjęcie tak ogromnej masy ludzi. Spodziewali się, że przeciwnik będzie walczył dalej, dopóki nie zginie, tak jak sami postąpiliby w podobnej sytuacji. Ewakuacją jeńców z półwyspu miał zająć się gen. Kawane Yoshitake, oficer transportowy Czternastej Armii, który założył, że będzie ich tylko 25 tys., gdy tymczasem ostateczna liczba wziętych do niewoli była ponad trzy razy większa. Co więcej, japońscy oficerowie i żołnierze nie mieli pojęcia o zobowiązaniach wynikających z konwencji genewskiej, nauczono ich za to pogardy dla zachodnich obyczajów (…).

Wstęp / 4

Geneza / 7

Początkowa strategia / 9

Plan  / 18

Rangersi szykują się do akcji / 21

Nieprzyjaciel / 23

Teren i pogoda / 24

Cel – obóz jeniecki Cabanatuan 1 / 25

Akcja / 28

Ruszają Zwiadowcy Alamo / 28

Wymarsz rangersów / 29

Ostateczny plan / 33

Ostatnie przygotowania / 38

Podejście do obozu / 42

Wyzwolenie / 49

Analiza / 56

Wnioski / 61

Bibliografia / 63

Indeks / 64